Saïd Zerri geeft islamles aan de moslimleerlingen van MPI GO! ‘t Craeneveld in Oudenaarde. Klasse-redacteur Nele wilde wel eens weten hoe dat eraan toe gaat. Ze ontdekte dat Saïd ook tolk, luisterend oor en bemiddelaar is. Een halve dag in het kielzog van de islamleraar.
Saïd heeft nog maar net van zijn ochtendlijke kop koffie genipt, of daar gaat zijn gsm al af. Adam heeft de schoolbus gemist. Of Saïd hem niet met de auto kan meepakken vanuit hun gezamenlijke woonplaats Ronse. Had ik maar niet zo vroeg met die reporter van Klasse afgesproken op school, zie ik hem stiekem denken. Maar het probleem raakt opgelost: zijn papa brengt hem zelf en Saïd hoeft deze keer geen taxichauffeur te spelen.
“Adam is geen uitzondering bij de start van het schooljaar”, legt Saïd uit. “De meeste kinderen in het buitengewoon onderwijs komen met de bus. Ouders moeten weer even wennen aan het ‘bussen’ en brengen soms hun kind niet op tijd naar buiten. Chauffeurs en begeleiders zijn nu nog mild en wachten even aan de voordeur. Maar dat blijft niet zo, want dan lopen de lessen te veel vertraging op.” Het is vandaag niet anders: de bel is al even gegaan en de bus uit Geraardsbergen is er nog niet.
Het duurt even eer Saïd zijn leerlingen verzameld krijgt en naar zijn klas geraakt. Hij wordt in de wandelgangen constant aangesproken, maar zegt ook zelf iedereen die zijn pad kruist breed glimlachend gedag. Zo komen we ortho Martine tegen: of Saïd al contact heeft kunnen leggen met de ouders die hun kleuter hadden aangemeld, maar uiteindelijk nog niet kwamen opdagen? En secretariaatsmedewerker Gina, die opgelucht vertelt dat de jongen met de gescheiden ouders het goed doet op internaat sinds Saïd met de papa praatte.
Saïd kent duidelijk veel volk in Ronse, en vice versa. “Je lijkt eerder een officieuze brugfiguur”, opper ik. “Ik leg wel wat huisbezoeken af, op vraag maar ook spontaan. Speel tolk op oudercontacten. Help ouders met de papierwinkel van schooltoelagen. Stel hen gerust als ze twijfelen om hun kind mee te laten gaan op bosklassen. Leid ouders rond als hun kind pas is doorverwezen naar het buitengewoon onderwijs”, somt Saïd op.
En zijn rol als kenner van de lokale gemeenschap gaat nog verder. “Ik krijg geregeld telefoons van andere scholen”, vertrouwt hij me toe. “Zo werd ik gecontacteerd toen het nieuws over de radicaliserende kleuters in de media kwam.” Dit zal het enige moment zijn vandaag waarop ik de goedlachse Saïd zich zie opwinden: “Fel overdreven en totaal uit de context getrokken. Mensen doen geen moeite om het hele verhaal te kennen.” Meer wil hij er niet over kwijt.
Dat het schooljaar nog maar net uit de startblokken is geschoten, merk ik ook in de klas van Saïd. Het eerste groepje – duo – waaraan hij deze ochtend zou moeten lesgeven, is niet compleet. Mohammed wordt vandaag getest bij ergotherapeut Fleur. Sara vinden we terug in de zorgklas bij juf Tessa van zedenleer. Ze is daar alvast gaan aansluiten in afwachting van meester Saïd.
De leerlingen hier praten niet, maar wanneer hij bij Sara neerhurkt, zie ik een blik van herkenning. “Bij deze kinderen is inhoudelijk lesgeven niet aan de orde”, vertelt Saïd. “Zorgen dat ze zich prettig voelen in de klas is het doel. Tessa en ik werken in deze klas dan ook geregeld samen, ook met de leraren katholieke en protestantse godsdienst.”
Nu snap ik waarom directeur Ilse Saïd vanochtend de ‘lijm’ tussen de leraren levensbeschouwelijke vakken noemde. “Als wij de klasdeuren tussen de verschillende levensbeschouwingen opengooien, heeft dat ook een positief effect op de leerlingen”, verklaart Saïd.
Hij en Tessa zitten op alvast op dezelfde golflengte. “Saïd en ik gaan way back”, lacht ze. “Vroeger hadden we nog geen eigen klaslokaal en moesten we elk een plekje zoeken op het internaat, tussen de bedden. Geen kruimeltje mocht er achterblijven: ik zie Saïd nog op zijn knieën zitten”, grinnikt ze. “Ik voel me erg op mijn gemak bij hem, en dat is bij collega’s net zo. Hij hielp me spontaan bij mijn verhuis, zorgt voor vervoer als we naar een begrafenis moeten …”
We komen aan in het islamlokaal voor de eerste les van dit schooljaar. ‘Eid Moebarak’, staat er op het whiteboard geschreven. “Gezegend feest”, vertaalt de fotograaf. Juist, het Offerfeest is net achter de rug. Eerst nog even de leerlingen van dit groepje afhalen: 3 meisjes van bij juf An en 3 jongens van bij juf Eline, waaronder Adam, die er intussen is geraakt. Ik volg hem en zijn medeleerlingen in de trappenhal en over de speelplaats.
“Hoe was jullie vakantie?”, steekt Saïd op het eerste gezicht niet erg origineel van wal. Maar dit ongedwongen vraag-antwoordgesprek met deze wat sterkere groep gaat ergens naartoe. Via het Suikerfeest, de ramadan en de hadj komen de leerlingen uiteindelijk zelf tot de essentie, namelijk wat het betekent om een goede moslim – of beter: een goed mens – te zijn: zorg dragen voor elkaar.
“In mijn lessen wil ik vooral aan gedrag werken: niet pesten, roddelen of liegen, beleefd zijn …”, legt Saïd uit. “Met theorie moet je bij deze leerlingen niet aankomen. Ik maak ook mijn eigen cursusmateriaal, want specifiek voor buitengewoon onderwijs bestaat er amper wat. Dat ik niet alle leerplandoelstellingen kan halen, begrijpt de inspectie wel.”
Wordt de Koran hier dan nooit opengeslagen, vraag ik me luidop af. “Soms proberen we wel samen een stukje uit het hoofd te leren, maar de Koran interpreteren, nee, daar zijn zelfs hogere studies voor nodig”, lacht Saïd. “Bovendien vertel ik dat de kinderen bij juf An van katholieke godsdienst net zo’n boek hebben. En dat alle profeten, of ze nu Abraham of Ibrahim heten, gelijk zijn. Ik leg voortdurend linken en benadruk vooral de gelijkenissen tussen de religies. We zijn allemaal mensen, toch?”
Ook buiten het klaslokaal is Saïd een ‘verbinder’. Wanneer op de speelplaats twee oudere jongens het tijdens het voetballen met elkaar aan de stok krijgen, komt hij tussenbeide en verplicht hij na een gesprek de leerlingen elkaar de hand te schudden.
“Leren omgaan met conflicten is een belangrijke, maar moeilijke vaardigheid”, zegt hij streng. Maar nog geen minuut later kan Saïd niet meer weerstaan aan de lokroep van het balletje, tot groot jolijt van de leerlingen. “Je ziet tijdens het sporten andere emoties bij de leerlingen dan ze in de klas tonen”, weet hij.
12.00 uur – Klas wordt lerarenkamer
Na nog een les met een groepje van 3 leerlingen, is het etenstijd. In een mum van tijd verandert het lokaal van Saïd spontaan in een informeel lerarenkamertje. Een zestal collega’s druppelen binnen. “Ze komen hier niet alleen eten, maar ook hun hart luchten”, lacht hij.
Mijn halve dag ‘meelopen’ zit erop. Wat ik onthou? Zeg niet zomaar ‘islamleraar’ tegen iemand als Saïd. Bemiddelaar, tolk, sociaal assistent, luisterend oor … hij is het allemaal. Of het niet ongelooflijk vermoeiend is om Saïd te zijn – hij heeft zelf ook 5 kinderen, nvdr – vraag ik hem voor ik de schoolpoort uit wandel. “Zorg dragen voor anderen gééft je vooral veel energie”, besluit hij zengewijs. En daar is die onweerstaanbare glimlach weer.
____________________
Foto: Boumediene Belbachir
Dit artikel (van Nele Beerens) verscheen eerder op Klasse.be. Lees je graag meer artikels van Klasse? Ontvang de nieuwsbrief en blijf steeds op de hoogte.