maandag 30 maart 2015
Dilys Vynckeliggend.jpg

Een verschil maken op het vlak van actief burgerschap?

Jouw school kan het ook!

Dilys Vyncke werkt als pedagogisch adviseur secundair onderwijs en regioadviseur voor scholengroep Rivierenland. Ze maakt ook deel uit van een enthousiast ondersteuningsteam rond ‘Excelleren in Actief Burgerschap’ (EAB). Scholen warm maken voor het EAB-project en leerlingen nòg beter vormen tot mondige en betrokken burgers is het doel.

 

Meewerken aan een betere wereld

Dilys: "Jongeren ontwikkelen tot actieve en betrokken burgers in een warmere samenleving, dàt is de essentie van burgerschapsvorming. Actief burgerschap gaat niet enkel over politiek maar ook over democratie, mensenrechten, herinneringseducatie, wereldburgerschap, duurzaamheid of eerlijke handel. Je voelt meteen: vanuit diverse invalshoeken kan elke school, elk individu op school, thuis en daarbuiten werk maken van actief burgerschap. En die insteken zijn allemaal even goed. Iedereen kan vanuit zijn rol op school meewerken aan een betere wereld.

Werken aan actief burgerschap sluit nauw aan bij de belangrijkste GO! waarden. Het is het DNA van ons onderwijsnet. Het PPGO! streeft ‘naar de ontwikkeling van de totale persoonlijkheid van leerlingen, onder meer door het ontwikkelen van een democratisch bewustzijn en het kritisch denkvermogen’. Het ‘Waardenboek van het GO!’ dient als inspiratiebron."

Leerlingen ‘goesting’ doen krijgen

Dilys: "Na de Parijse aanslagen is zin krijgen in participatie meer dan ooit maatschappelijk relevant. Vlaamse jongeren hechten jammer genoeg te weinig belang aan democratische rechten, gendergelijkheid, de juiste behandeling van vrouwen en (etnische) minderheden, verkiezingen en legaal protest. Ze denken dat participeren en een mening vormen geen zin hebben ‘omdat er toch niets zal veranderen’. Niet juist. Door hoe je leeft, wat je zegt en doet en hoe je met de verschillen van anderen omgaat, kun je de samenleving beter maken.

Op school leren leerlingen leren. Ze leren er ook leven, ruimte krijgen om zichzelf te zijn, hun rechten en plichten kennen. Mondige en betrokken jongvolwassenen nemen automatisch deel aan de gemeenschap, ijveren vanzelfsprekend voor verdraagzame omgangsvormen en zullen niet snel opschuiven op naar een radicaal gedachtengoed. Belangrijke nuance: scholen zijn niet in hun eentje verantwoordelijk voor dat groeiproces.

Veel GO! scholen werken al aan actief burgerschap in kleinere klasprojecten. Fantastisch. Burgerschap is opgenomen in de eindtermen wereldoriëntatie van het basisonderwijs, in meerdere (vakoverschrijdende) eindtermen van het secundair onderwijs en in de Europese kerncompetenties van levenslang leren."

Aan de slag

Dilys: "Wie aan de slag wil gaan rond actief burgerschap kan terecht in de virtuele Smartschoolklas 'Excelleren in actief burgerschap'. Je vindt daar onder andere het groeipad - een vrijblijvend en wendbaar instrument dat scholen een beeld geeft van het stadium waarin ze zich op vlak van burgerschap bevinden. Het bepaalt de beginsituatie en geeft aan waar er ruimte is om te groeien.

Je vindt er ook een lijst met zeer uiteenlopende organisaties, die kwalitatief werken rond verschillende aspecten van actief burgerschap en waarmee je kunt samenwerken.Scholen hoeven niet per se met het groeipad aan de slag te gaan. Er bestaan nog tal van andere instrumenten van waaruit gewerkt kan worden aan actief burgerschap. Scholen vertrekken steeds vanuit datgene wat hen het beste ligt, vanuit de eigen schoolcontext.

EAB is een en-en- maar vooral een win-win-verhaal met tal van voordelen. Ten eerste richt het zich naar het hele schoolteam en alle leerlingen. Bovendien werk je niet enkel aan je curriculum maar ook aan je schoolvisie en externe profilering. Actief burgerschap verdient zijn plaats zowel binnen als buiten het curriculum, het is een manier van 'zijn' binnen en buiten vakken en schoolmuren."

Sara_Bossaert_liggend.JPG

Actief burgerschap: een beleidsprioriteit

 Ken je Sarah Bossaert al?

Sarah is gedetacheerde leerkracht en sinds dit schooljaar beleidsondersteuner rond het pedagogisch project (PPGO!), gelijke kansen en diversiteit in de nieuw opgerichte afdeling Beleid en Strategie van de centrale diensten van het GO!. Vanuit die rol bijt ze zich vast in het beleidsdossier rond de interlevensbeschouwelijke dialoog en thema’s als leerlingenparticipatie, aanpak en preventie van pesten en radicalisering.

Het PPGO! in de praktijk

Door op school aan de slag te gaan met actief burgerschap zet je heel wat waarden uit ons pedagogisch project, het PPGO!, in de praktijk om. Denk maar aan verdraagzaamheid, democratie, verantwoordelijkheid, engagement,… stuk voor stuk PPGO! waarden. Het PPGO! is wat ons als onderwijsnet net zo uniek maakt.

Werken aan actief burgerschap is dan ook een belangrijke opdracht voor alle onderwijsgeledingen binnen ons GO!. De pedagogische begeleidingsdienst en de strategische beleidsdiensten in Brussel slaan de handen in elkaar. We bundelen de opgebouwde expertise en bekijken hoe we het uitdragen naar alle onderwijsinstellingen binnen ons onderwijsnet. Op die manier stimuleren we actief burgerschap zowel binnen als buiten de klasmuren bij al onze leerlingen en cursisten. Je hoort er vast en zeker van.

Meer weten? www.g-o.be/waarden of mail naar sarah.bossaert@g-o.be.

Lees het volgende artikel

Ontvang het "Helemaal GO!"-magazine in je mailbox.

Laden...