vrijdag 17 mei 2019
inclusie_2_shutterstock_91593995.jpg

Inclusie in de praktijk: barrières wegnemen in GO! atheneum Lier

Wat als een leerling boordevol potentieel zit, maar op school tegen barrières botst omwille van taalproblemen en een autismespectrumstoornis? In GO! atheneum Lier campus Louis Zimmer gelooft het schoolteam in talenten en zetten ze zich in om met een flexibele aanpak barrières weg te nemen.

Michal Smigalski studeert vandaag Application Development aan de hogeschool. Met succes, want hij haalt mooie cijfers. Maar het ging niet altijd zo vlot. Zijn passage in GO! atheneum Lier was een hobbelig parcours.

Michal: “Vijf jaar geleden ben ik met mijn ouders van Polen naar hier verhuisd. Ik was toen bijna 18 jaar, daarom ben ik niet naar een OKAN-klas gegaan. Mijn ouders bagatelliseerden het feit dat ik geen Nederlands kon en ze dachten dat alles wel goed zou lopen.”

Tine Jagers is zorgcoördinator op het atheneum. Zij herinnert zich de start van Michal op school nog goed. “Hij was te oud voor OKAN, maar te jong voor het volwassenenonderwijs (CVO). Hij is hier op school gestart, dan naar het CVO gegaan, en dan weer naar hier gekomen. Zijn Nederlands was toen al beter, maar nog heel moeilijk verstaanbaar. Hij blijft heel erg vasthangen aan de Poolse grammatica en stottert ook als hij stress ervaart. Zijn woordenschat echter was indrukwekkend. Intussen verstaan we hem heel goed.”

quote icoon

Te oud voor OKAN, maar te jong voor het volwassenenonderwijs

Michal: “Het was niet fijn om in de klas te zitten met mensen van 13 en 14 jaar, terwijl ik al 18 jaar was. Ik ben uiteindelijk zelfstandig Nederlands beginnen leren. Ik vertaalde alles met Google Translate en luisterde naar hoe mensen spraken om hen dan te kopiëren. Toen ik nadien handboeken van geschiedenis en elektronica kreeg, zocht ik een Poolse variant om beide naast elkaar te leggen. Dat was de snelste manier om de woordenschat te leren.”

Terwijl het Nederlands van Michal betert, blijft het moeilijk gaan op school. Zeker in het begin. Dat vertelt Guy Goris, leraar elektronica. “Toen hij in het 4de jaar in mijn klas zat, had ik er geen goed oog in. In het 5de en 6de heeft hij veel vorderingen gemaakt, maar op dat moment was hij boos omdat hij was moeten verhuizen en hij had niet de ingesteldheid om te blijven. Ook zijn resultaten waren niet zo goed. Daar is veel discussie over geweest in de klassenraad.”

Tine: “Leraren gaven aan dat ze niet wisten wat ze met hem moesten doen. Ze verstonden hem niet goed en het leek ook alsof er meer aan de hand was. Hij is erg koppig en op sociaal vlak werkt hij liever niet samen met anderen. In Polen had blijkbaar een dokter gezegd dat hij misschien autisme of Asperger had, maar een officiële diagnose werd er nooit gesteld. We zijn dat dan gaan onderzoeken zodat we wisten wat er aan de hand was. Die diagnose maakte het voor ons veel werkbaarder. Zo wisten we wat er aan de hand was en konden we kijken hoe problemen weggenomen konden worden.”

quote icoon

Die diagnose maakte het voor ons veel werkbaarder. Zo wisten we wat er aan de hand was en konden we kijken hoe problemen weggenomen konden worden.

Wat hebben jullie concreet ondernomen?

Tine: “We hebben verschillende dingen gedaan. Hij ging op woensdagnamiddag naar een spreek- en schrijfklas, waar een leerkracht heel doelgericht met hem keek waar de problemen zaten bij Nederlands en hij kwam wekelijks op gesprek bij mij. Daar bekeken we samen tegen welke zaken hij aanbotste en hoe dat eventueel verholpen kon worden. Dat kon gaan van communicatieproblemen met leraren en leerlingen, tot studiemethode, tot sociale vaardigheidstraining, etc. Omdat we een diagnose hadden konden we toen ook GON-begeleiding aanvragen, waardoor de GON-begeleidster o.a. mee kon ondersteunen in de lessen elektriciteit. Dat vak zorgde namelijk voor grote problemen op vlak van veiligheid.”

Guy: “Ze werken daar met 400 volt en hij kon moeilijk aanvaarden dat het onveilig voor hem was. Hij schakelde alleen als de leraar erbij was, maar het bleef een gevaarlijke situatie. Dat risico wilden we niet nemen.”

Tine: “We hebben dan geprobeerd om hem een alternatief traject aan te bieden. Hij moest eerst zijn basis opnieuw bijwerken en in overleg met de pedagogische begeleidingsdienst hebben we dat alternatief ingevuld. De theorielessen heeft hij allemaal gevolgd, maar de praktijk bleef moeilijk.”

Guy: “Maar dat hebben we goed kunnen oplossen. Hij moest ook een GIP doen in zijn richting elektriciteit-elektronica. Ken je de slimme speakers Google Home en Alexa? Hij heeft zelf Alexa gebouwd, uit het niets. Heel knap. Hij leerde op zelfstandige basis heel veel bij.”

Hoe was dat voor jou, Michal?

Michal: “Ik ben iemand die alles zelf wil oplossen. Ik leer door ervaring en niet door boeken. Ik ben iemand die zijn vingers in een muizenval steekt om te checken hoe het ding werkt. Dat zorgde voor conflicten in de lessen elektriciteit omdat ik het gevaar niet aanvaardde. Ik vind het moeilijk om hulp te aanvaarden.”

Tine: “We hebben heel duidelijk met hem afgesproken dat hij, ondanks zijn diploma, nooit mag solliciteren voor een job in de praktijk elektriciteit. Dat is een beetje een tegemoetkoming. In het begin was er geen sprake van dat hij verder zou studeren, maar ik heb hem elke week gezien, drie jaar aan een stuk. Ik wist dat hij heel intelligent was en dat het jammer zou zijn als hij die kans niet zou krijgen.”

Guy: “Dat was echt een probleem waar we mee zaten. Hij was slim genoeg, maar je moet hem op het einde van de rit wel een diploma elektriciteit-elektronica geven. Wij hebben als school en leraren ook onze fierheid en verantwoordelijkheid. We kunnen het risico niet nemen dat hij in de bouw stapt en iemand elektrocuteert.”

Tine: “Dat was ook de grote frustratie van de klassenraad. Waarom kunnen we hem geen diploma geven waar duidelijk opstaat: geldt niet voor elektriciteit. Als dat zou kunnen, dan zouden er veel mogelijkheden zijn voor jongeren die echt veel capaciteiten hebben, maar gekneld zitten in het onderwijssysteem. We hebben hier jongeren die erg verstandig zijn, maar omwille van een ASS-problematiek in het BSO terecht komen en zo onder hun kunnen presteren. We zoeken volop naar manieren om bepaalde trajecten toch mogelijk te maken.”

quote icoon

Dat heeft een schooljaar lang gewogen op ons als schoolteam, dat is wel zo, maar we zijn er als school wel sterker in geworden.

Guy: “Zo jammer dat we binnen die hokjes moeten blijven. Natuurlijk moeten ze Frans, Engels en Nederlands kunnen, maar binnen de technische beroepen en technische vakken zijn er veel meer mogelijkheden. Je ziet vaker dat ASS-leerlingen heel goed zijn met computers. Er zouden er veel meer bij mij kunnen zitten die de juiste competenties hebben. Er is een enorm brede waaier aan mogelijkheden, mits wat flexibiliteit. Voor Michal hebben we dat nu kunnen opvangen, maar het zou voor meer leerlingen mogelijk moeten zijn.”

Tine: “Dat heeft een schooljaar lang gewogen op ons als schoolteam, dat is wel zo, maar we zijn er als school wel sterker in geworden. Onze leraren zijn ook ruimdenkender geworden. We hebben ook een directeur die daar erg voor open staat. Zonder zijn steun was dit niet gelukt.
En het is natuurlijk ongelooflijk om te zien wat Michal nu aan de hogeschool doet. Hij zit al in zijn tweede jaar, haalt goede punten en het is een succesverhaal. Dat is erg fijn om te zien.”

Guy: “Michal is een heel slimme gast, met ongelooflijke capaciteiten. Daar gaan we nog van horen.”

Lees het volgende artikel

Ontvang het "Helemaal GO!"-magazine in je mailbox.

Laden...