Dit is uiteraard goed nieuws, maar het plaatst ons onderwijsnet ook voor uitdagingen om met de beperkte middelen onze scholen voldoende te kunnen ondersteunen. En niet alleen het groeiende aantal leerlingen, ook de vele regelgevende initiatieven - met soms een grote impact - maakten dat 2018 een druk jaar was voor de centrale diensten van het GO!.
Om de scholen te begeleiden bij de toepassing van nieuwe regelgeving, hebben de centrale diensten heel wat voorbereidend en ondersteunend werk verricht.
- Het decreet Volwassenenonderwijs voorziet in de overheveling van het hoger beroepsonderwijs en de specifieke lerarenopleiding naar de hogescholen en in nieuwe, hoge rationalisatienormen. Dat heeft een enorme impact op het CVO-landschap. Onze centra voor volwassenenonderwijs werden intensief begeleid bij fusieoperaties en onderhandelingen met hogescholen en universiteiten.
- Een nieuw decreet verplicht de implementatie - op zeer korte termijn - van netoverstijgende ondersteuningsnetwerken officieel onderwijs. De pedagogische begeleidingsdienst (PBD) bereidde dit intensief voor met verkennende gesprekken en een nascholingsaanbod.
- Ook het nieuwe Referentiekader OnderwijsKwaliteit (R-OK) werd geïmplementeerd, via de ontwikkeling en lancering van materialen, instrumenten (R-OK-Wijs en R-OK-Zet) en begeleidingstrajecten.
- Het decreet Leerlingenbegeleiding maakt van leerlingenbegeleiding een bijkomende erkenningsvoorwaarde voor scholen vanaf het schooljaar 2018-2019. De PBD en de Permanente ondersteuningscel voor de CLB’s (POC) boden scholen en CLB’s nascholing en ondersteuning aan.
- De PBD en de POC volgden de uitrol van het ondersteuningsmodel en de professionalisering van de ondersteuningsteams nauwgezet op.
- De scholen werden via verschillende acties op allerlei vlakken verder ondersteund en voorbereid op de geplande modernisering van het secundair onderwijs.
Na verkennende gesprekken in Sectorcomité X overhandigden de sociale partners (waaronder het GO!) op 20 september aan minister Crevits hun toekomstplan voor het basisonderwijs onder de titel ‘Naar een sterk, duurzaam en veerkrachtig basisonderwijs. Principes en ambities van de sociale partners’.
Daarnaast werd ook een aantal grote interne projecten opgezet om de kwaliteit te versterken en onze maatschappelijke opdracht nog beter op te nemen. ‘Samen leren samenleven’ is voor ons immers meer dan een baseline, het is een missie waarvan we als onderwijsverstrekker van en voor de Vlaamse Gemeenschap doordrongen zijn.
In het afgelopen jaar werd de leerlijn Actief burgerschap van het GO! net-breed geïmplementeerd als het eerste wetenschappelijk ontworpen curriculum in Vlaanderen, nog voor het in de nieuwe eindtermen was opgenomen.
Eind november werd het project ‘Monitoring vastgoedkenmerken’ afgerond: het GO! beschikt nu over een register met de staat van het totale patrimonium.
Alle geledingen van het GO! werkten actief en intensief mee aan de realisatie van het GO! memorandum en bijbehorend Eisencahier 2019-2024, dat op 22 januari 2019 aan de partnerorganisaties werd voorgesteld.
Kortom, heel wat initiatieven om als net onze maatschappelijke rol te kunnen opnemen en scholen te ontlasten van overheadtaken zodat ze echt kunnen focussen op het verstrekken van kwalitatief onderwijs. Helaas kunnen we deze rol niet voor de honderd procent vervullen, door de besparingen op personeel die zich volop laten voelen. Wij blijven uiterst bezorgd over de continuïteit in de dienstverlening van de administratieve diensten de komende jaren. Volgens een bij de Vlaamse overheid uitgewerkte methodiek waarbij het GO! mee in de besparingsdoelgroep werd gevat, moest het aantal koppen tegen het eind van de legislatuur gereduceerd worden tot 222. Maar eind 2018 telde het GO! noodgedwongen nog slechts 190 koppen, bij gebrek aan financiële middelen. Het GO! draagt maximaal bij aan de besparingsdoelstelling van de Vlaamse overheid in koppen, maar slaagt er uiteindelijk nauwelijks nog in om de bij decreet toebedeelde kerntaken op een aanvaardbare wijze uit te voeren.
Ook het structurele probleem rond infrastructuur belemmert het GO! in de uitvoering van zijn grondwettelijke opdracht om neutraal onderwijs aan te bieden en de vrije keuze te waarborgen.
Het GO! beheert ongeveer 4 miljoen m² gebouwoppervlakte. In verhouding tot die omvang zijn de beschikbare middelen veel te beperkt. Door deze structurele onderfinanciering is het GO! patrimonium globaal in slechte staat. Bij 1/10 van de gebouwoppervlakte zijn het dak, het buitenschrijnwerk en het sanitair in een onaanvaardbare staat. Bij meer dan 30% van de gebouwoppervlakte is investering in dak, buitenschrijnwerk en sanitair dringend nodig. Met het globale infrastructuurbeleidsplan pakken we dit structurele probleem professioneel aan. Met de beschikbare middelen kunnen we echter onmogelijk de verdere aftakeling van het patrimonium een halt toeroepen. Er is een heuse inhaalbeweging vanwege de overheid nodig om te komen tot een aanvaardbare basiskwaliteit in al onze schoolgebouwen, voldoende plaats te hebben voor de leerlingen die we nu moeten weigeren en om de vrije keuze te waarborgen.
Ondanks deze voor het GO! niet altijd gunstige omgevingsfactoren, blijven wij ons met meer dan 38.000 enthousiaste personeelsleden inzetten om onze grondwettelijke opdracht waar te maken, de vrije keuze te waarborgen en ons PPGO! te realiseren.
