dinsdag 29 april 2014
DSC07001.JPG

Leraars op de loopbaanladder

“Eens leraar, altijd leraar.” Tegenover de werkzekerheid die een leerkracht heeft staat op dit moment nog steeds een vrij vlakke loopbaan. Het gebrek aan loopbaanperspectief kan er mee de oorzaak van zijn dat steeds minder jonge mensen met volle goesting kiezen voor een carrière in het onderwijs. En hoe houd je leraren langer aan het werk, tenzij door voldoende groei- en loopbaanperspectief aan te bieden?

In tijden van een nakend lerarentekort wil het GO! het debat over de lerarenloopbaan bovenaan op de politieke kalender zetten. In het GO! memorandum 2014 staat daarom het voorstel om de vlakke loopbaan te vervangen door een loopbaanladder. We vroegen aan enkele leerkrachten van GO! Sportieve school SO Groenhove in Waregem op welke laddersport zij zich thuis zouden voelen.

De loopbaanladder in het GO! memorandum

De assistent-leraar

Een leraar is in deze fase breed inzetbaar binnen een leertraject. Pedagogisch-didactische taken worden uitgevoerd in een één-op-één-relatie tussen leerkracht en leerling. We herkennen twee trajecten.

Aspirant-leraar

Tussen lerarenopleiding en onderwijsassistentschap. We hebben het hier over de leraar-stagiair (cf. de praktijkgerichte onderdelen van de lerarenopleiding), de leraar in opleiding en eventuele andere vormen van startersbanen voor zij-instromers. Lerarenopleiding én school waken erover dat vakinhoudelijke en pedagogisch-didactische verdieping hand in hand gaan.

Onderwijsassistent

De onderwijsassistent heeft bepaalde startcompetenties verworven, bv. in de periode dat hij aspirant-leraar was. Hij voert diverse opdrachten uit binnen specifieke takenvelden van de school, maar steeds onder begeleiding van een hoger gekwalificeerde collega (een leraar of expert-leraar).

De leraar

De leraar heeft bepaalde professionaliseringsdoelen bereikt. Leeftijd is niet het criterium. De leraar is inzetbaar voor specifieke taken in de school of scholengroep. Tegelijk excelleert hij in bepaalde leer- of vakgebieden. Hij is een teamspeler en in staat om teams in zijn discipline te coachen. Zijn pedagogisch-didactische taken situeren zich in 1 of meer klassen.

De onderwijsexpert

Heeft de leraar specifieke onderwijskundige competenties verworven waarmee hij leidinggevende taken op middenkaderniveau succesvol kan uitvoeren, dan wordt hij onderwijsexpert en lid van het beleidskader van school of scholengroep. De pedagogisch-didactische taken kunnen dan 2 vormen aannemen. Een expert-leraar heeft specifieke onderwijskundige competenties verworven van het niveau ‘meesterschap in leraarschap’. Een domeinspecialist heeft specifieke onderwijskundige beleidscompetenties verworven in 1 of meer beleidsgebieden (bv. ICT-coördinatie of leerlingenbegeleiding).

Wat vinden de leerkrachten zelf van het voorstel voor een loopbaanladder? We gingen langs in het GO! Sportieve school SO Groenhove in Waregem en legden deze vraag aan drie leerkrachten voor.

Evy_1bis.JPG

De kersverse leerkracht

Begeleiding door mentor vind ik een must

Evy Vynckier, 24 jaar, leraar haarzorg, PAV, MAVO, geeft sinds 1 jaar les op atheneum Groenhove in Waregem na een jaar ervaring in de privésector

“Toen ik begon met lesgeven, kwam ik terecht in een nieuwe wereld. Ik volgde een kappersopleiding en werkte een jaar in een kapperszaak. Zo had ik genoeg zelfvertrouwen voor het vak haarzorg. Omdat ik extra uren moest opvullen, kreeg ik echter ook de vakken PAV en MAVO waar ik meer moeite me had. Gelukkig word ik op hier goed begeleid door een 'meter'.

Als een school vandaag beginnende leraars wil begeleiden met een mentor-
systeem, gebeurt dat op vrijwillige basis. Terwijl zo’n begeleiding echt wel een must is. Dat wordt dus best structureel ingevoerd. Elke beginnende leraar kan hulp gebruiken om een agenda te maken of een jaarvorderingsplan op te stellen. Je ziet dat wel in de lerarenopleiding, maar de praktijk is wat anders. Lesgeven is een belangrijke taak en je moet je leerlingen kwaliteit kunnen bieden. Het kan niet de bedoeling zijn dat je je competenties als leaar niet verder kan ontwikkelen omdat je niet weet waar te beginnen.”

Jochendef.JPG

De leerkracht

Loopbaanladder koppelen aan competenties, niet aan leeftijd

Jochen Degryse, 28 jaar, leerkracht informatica, geschiedenis, PAV, geeft 7 jaar les, sinds 1 jaar op GO! atheneum Groenhove in Waregem

“Als beginnende leraar weet je vaak niet hoe je moet omgaan met verschillende leerlingen in een klasgroep. Elke leerling is anders en moet je op een andere manier benaderen. Wanneer je start als leraar heb je een beperkt aantal manieren en trucjes om een klas te blijven boeien of moeilijke leerlingen terecht te wijzen. Naarmate je langer lesgeeft, groeit die bagage en mensenkennis. Na 7 jaar heb ik veel meer zelfvertrouwen dan als starter. De interactie met leerlingen maakt de job ook zo boeiend.

De loopbaanladder mag niet gekoppeld zijn aan leeftijd, wel aan competenties. Als een 30-jarige competent is om aanspreekpunt te zijn, waarom niet? Ik zou mezelf nog geen onderwijsexpert noemen, want na 7 jaar kan ik vooral vakinhoudelijk nog bijleren. Maar mocht ik dat wel kunnen, waarom dan wachten om beleidsondersteunende taken erbij te nemen of mentor te worden van startende leraars?”

Filip_4.JPG

De expert-leraar

Een mix van lesgeven en begeleiden spreekt mij wel aan

Filip Bonduelle, 52 jaar, leerkracht wiskunde, geeft 27 jaar les, sinds 14 jaar op GO! atheneum Groenhove in Waregem

“Op zich vind ik het idee van de loopbaanladder goed, maar ik vraag me af of de extra taken bovenop het gewone lessenpakket zullen komen. Hoe gaat dat praktisch ingevuld worden? Zelf stel ik elk schooljaar de lessen- en examenroosters op. Ik neem dit er buiten mijn uren bij omdat dit een relatief kleine school is waar iedereen die kan bijspringt. Maar als het gaat over beleidsondersteunende taken zoals de visie voorziet voor mijn profiel als expert-leraar, dan moet je daar ook extra uren voor krijgen. Onze dagen zijn immers al genoeg gevuld met extra taken door de grote planlast.

De loopbaanladder is een mooie manier om minder voor de klas te staan als je wat ouder wordt. Dan kan je naast het lesgeven ook jongere leerkrachten begeleiden, bijvoorbeeld. Zo’n mix zou mij zeker aanspreken, maar ik zou nooit fulltime beleidsondersteunend werk willen doen. Daarvoor geef ik veel te graag les!”

En wat vind jij van de loopbaanladder? Laat het weten via #helemaalGO

Lees het volgende artikel

Ontvang het "Helemaal GO!"-magazine in je mailbox.

Laden...