woensdag 27 januari 2016
ministeraanhetwoordverticaalgroot.jpg

Minister aan het woord

De kracht van het pedagogisch project

Op de voorstelling van ons vernieuwde PPGO! in het Vlaams Parlement kon uiteraard ook de minister van Onderwijs en Vorming niet ontbreken. Minister Crevits zorgde er voor de openingsrede.

Met een kort beeldfragment waarop Malala Yousafzaï de Sacharovprijs 2013 voor vrijheid van denken in ontvangst neemt ging de minister van start. De prijs wordt elk jaar door het Europees Parlement toegekend aan uitzonderlijke mensen die strijden tegen intolerantie en onderdrukking. Malala kreeg de prijs voor haar strijd om het recht op gelijkwaardig onderwijs voor elk kind. De minister koos het fragment omdat ze in Malala een gelijkenis ziet met wat het GO! in onze samenleving doet. Een mooie opener.

Veranderde context

"De Vlaamse migratie- en integratiemonitor van 2015 dan leert ons dat Vlaanderen een half miljoen mensen telt die niet de Belgische nationaliteit hebben. Tel je daar nog eens de mensen bij die intussen Belg zijn geworden én hun kinderen, dan kom je aan 1,2 miljoen. Anders gezegd, in 2015 had 1 op 5 inwoners in Vlaanderen ‘vreemde’ roots. In onze grootsteden zoals Antwerpen of Brussel hebben zelfs 2 op 3 jongeren een allochtone achtergrond. We evolueren dus naar een samenleving waarin de helft bestaat uit groepen waarvan we lang gedacht hebben dat ze een minderheid waren. De vluchtelingen die momenteel naar Europa toekomen zullen die diversiteit daarenboven nog doen toenemen."

“Het betreft bovendien niet alleen een verschil in afkomst maar ook om een verschil in taal, in cultuur, in levensbeschouwing. We moeten vandaag dus niet langer discussiëren over de wenselijkheid van de multiculturele samenleving, die is gewoon een realiteit. Het sleutelwoord voor de samenleving van de toekomst is superdiversiteit. Dat dat niet altijd een evidentie is hebben we in 2015 ook wel mogen ondervinden. Schokkende gebeurtenissen zoals de vluchtelingencrisis zelf, of de terreuraanslagen die hebben de ‘traditionele’ samenleving wat op haar grondvesten doen daveren. En basiswaarden waarvan we al decennialang beweren dat ze universeel zijn die worden … of dreigen vandaag plots weer in vraag gesteld te worden."

Een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid

"Om de uitdagingen die deze evolutie naar superdiversiteit het hoofd te bieden moeten we allemaal de handen in elkaar slaan. Beleidsmakers, werkgevers, werknemers, middenveld en uiteraard ook ons onderwijs dat hier een voortrekkersrol in te spelen heeft. Ook een leraar kan anno 2016 niet verwachten dat zijn of haar leerlingen bij het binnengaan van de klas naast hun jas ook nog eens hun thuistaal, hun cultuur of een levensbeschouwing gewoon aan de kapstok in de gang hangen."

"De Franse schrijver-dichter, Robert Sabatier, zei ooit: ‘Het is een vergissing te denken dat je een dialoog krijgt als je twee monologen door elkaar weeft’. Het GO! heeft dit, jaren geleden al, goed begrepen, toen het ‘neutraliteit’ heel bewust heeft ingekleurd als ‘actief pluralisme’. Een samenleving die naam waardig vertrekt vanuit de gedachte dat we allemaal kinderen zijn van deze wereld en dat we dus voortdurend op elkaar zijn aangewezen. De oprechte interesse en de respectvolle aandacht voor de overtuiging en de cultuur van de ander zijn het cement van een echte ‘samen-leving’."

"Onze scholen kunnen op dat vlak een bevoorrechte plaats innemen, als spiegel van die samenleving. Zij zijn letterlijk en figuurlijk de speelplaatsen waar kinderen onbevangen en met open blik kunnen leren samenleven ongeacht hun afkomst, hun geaardheid, hun overtuiging."

"Toen ik minister werd, kende ik het GO! niet goed. Maar dat heeft ook zo zijn voordelen. Zo kon ik me onbevangen maar met mijn eigen achtergrond gooien in iets wat ik niet zo goed kende. Wat mij opviel bij mijn vele bezoeken sindsdien aan de scholen van het GO!, is hoe die traditie van openheid en dialoog in het GO! met trots uitgedragen wordt in dat gemeenschappelijk pedagogisch project. Ik zie het in de kritische mondigheid en het zelfvertrouwen van de leerlingen, ik zie het in het creatieve engagement van het personeel, ik zie het in het progressieve en verbindende beleid van de directies. Overal, van in Brussel tot op het platteland, verwijst elke directeur naar dat pedagogisch project. En telkens staat daarin het kind centraal. Iedereen wordt meegenomen. Het GO! staat voor een verhaal van kansen."

"Het GO! heeft een lange traditie in het omgaan met uitdagingen zoals diversiteit. Al van bij het ontstaan richt het zich expliciet tot elke jongere van welke sociaaleconomische achtergrond ook. Het is het net waar jongens en meisjes al heel snel samen les kregen. En de jarenlange opbouw, expertise en knowhow die er is vandaag komen uiteraard van pas bij het aanpakken van de huidige uitdagingen. Ook de grote slagkracht van de centrale inrichtende macht in combinatie met scholengroepen en een goede lokale verankering kan hierbij een hulp zijn."

HildeCrevits.jpg

"Maar het belangrijkste verbindende principe, de motor van dat kwaliteitsvol onderwijs is uiteraard dat gemeenschappelijk pedagogisch project. Met dat stevig maar ook dynamisch project houdt het GO! het schip ook in troebele wateren op koers. Het is het referentiekader voor leerkrachten, scholen en scholengroepen."

"Het feit dat het GO! via een sterk democratische en particitieve methode op zoek is gegaan naar hedendaagse antwoorden op de uitdagingen van de toekomst toont ook meteen de aandacht voor kwaliteitszorg. Op die manier kan dat project net als het GO! waardenboek geen dode letter blijven maar wordt het een levend document."

"Samen leren samenleven is een zeer mooie baseline voor een vernieuwd pedagogisch project. Ik wens het GO! er dan ook heel veel succes mee. En ik hoop dat het vernieuwde PPGO! net als het vorige ook nu weer heel veel inspiratie zal bieden, heel veel moed zal geven om ons onderwijs vorm te blijven geven en zo ook verder te bouwen aan een beter onderwijs dat onze samenleving veerkrachtig houdt. Ik hoop dat het ook het inzicht blijft verschaffen om los van kleur, los van taal of overtuiging de essentie te blijven zien die al onze jongeren verbindt: hun gedeelde dromen, hun grote liefdes, het kleine verdriet. En ik hoop vooral dat het GO! het hart en de vinnigheid zal blijven hebben om als het even moeizaam gaat, vol te houden en te blijven vechten voor het beste onderwijs dat we kunnen bieden aan elk van onze leerlingen."

Lees het volgende artikel

Ontvang het "Helemaal GO!"-magazine in je mailbox.

Laden...