maandag 28 januari 2019
de box 2.jpg

Modernisering SO: GO! De Prins in Diest zet voluit in op GrOw!

GO! De Prins van scholengroep ADITE (Aarschot-Diest-Tessenderlo) heeft niet gewacht op de nakende hernieuwingen in het secundair onderwijs om haar visie en aanpak grondig te hervormen.

Om een halt toe te roepen aan het huidige watervalsysteem, de ongekwalificeerde uitstroom en het verlies aan motivatie en talent werden enkele fundamentele innovaties doorgevoerd in de midden- en basisschool. De expertise wordt momenteel in regionaal overleg gedeeld met andere regio’s, om finaal met de hele scholengroep dezelfde koers te varen. We werpen een licht op de belangrijkste veranderingen en laten algemeen directeur Gert Van Passel aan het woord over het hoe en waarom.

Leerlingen leren anders dan vroeger

Volgens Gert Van Passel is de rol van de leerkracht drastisch veranderd. “Via het internet vinden leerlingen vandaag hun weg naar alle kennisbronnen. Ze krijgen dagelijks een lawine aan informatie over zich heen, die ze moeten verwerken. Leerkrachten kunnen daarbij coachen en oriënteren. Door in te zetten op talentontwikkeling, welbevinden, eigenaarschap en contextrijk leren, stimuleren ze bovendien ook de betrokkenheid. Op die manier hebben we ons onderwijs anders en warmer georganiseerd, nog meer gericht op groei.”

Community’s & flexibele leertrajecten

Een eerste drastische vernieuwing is de afschaffing van de oude klassen per leeftijd. In De Prins zitten de leerlingen in community’s: groepen met een team van vaste leerkrachten die, naast het eigen vak, ook de volledige ontwikkeling van het kind mee ondersteunen. Concreet krijgen de leerlingen korte instructiemomenten, gecombineerd met werktijd (of met verlengde instructie voor wie daar nood aan heeft). Deze community’s bieden ruimte voor een andere belangrijke innovatie: flexibele leertrajecten. Leerlingen bepalen immers zelf gradueel mee op welk van drie niveaus ze hun doelen willen behalen. Zo leren ze zichzelf sturen. Om beter aan te geven wáár het kind zich precies bevindt op weg naar zijn leerdoel, verkiest De Prins ook formatieve in plaats van summatieve evaluaties. “Opbouwende feedback werkt beter dan cijfers” zegt Van Passel. “Een duidelijke omschrijving van wat de leerling nog moet doen om het beoogde doel te bereiken, stimuleert meer. En vergis je niet, zo’n gedifferentieerde aanpak legt de lat hoog, voor élk individu!” 

Expert of coach

De leerkracht is in deze visie niet langer ‘baas’ in eigen klas. Hij of zij moet met de teamleden overleggen hoe ze samen de leerlingen optimaal laten groeien. Ze kunnen daarbij kiezen of ze expertleerkracht zijn of kernleerkracht. “Taalleerkrachten bijvoorbeeld leggen vaak meer nadruk op hun vak en nemen makkelijker de rol in van expert. De kernleerkracht stelt zich veeleer op als een coach, die meer doet dan alleen zijn vak geven” aldus nog de algemeen directeur.

Gert in de box.jpg
quote icoon

De leerkracht maakt wel degelijk het verschil. In onze nieuwe structuur werkt een team van leerkrachten gedurende enkele jaren samen met de leerlingen. Ze kennen elkaar beter, er is meer verbondenheid, een beter veiligheidsgevoel en dus ook meer gerichte kennisoverdracht. Dat leidt tot betere prestaties en groei voor iederéén.

— Gert Van Passel

Grondige renovaties en eigen leerondernemingen

Die doorgedreven, leerlinggerichte aanpak vergt een grondige wijziging van de infrastructuur. De Kleine Prins, de basisschool van De Prins, werd aan de binnenkant alvast volledig herdacht en gerenoveerd. Er zijn nu grotere werkruimtes om in groep te leren, flexibel aanpasbare ruimtes om klassiek les te geven aan kleinere groepen en stille ruimtes om individueel te studeren. Ook de andere gebouwen van de groep worden stap voor stap aangepakt. Voor de leerlingen uit het secundair onderwijs van de verschillende campussen van De Prins worden ontmoetingsplaatsen (‘boxes’) ingericht. Het BSO maakt werk van heuse leerondernemingen. Zo heeft de afdeling Auto met CarOne een eigen garage en Haarzorg werkt al sinds september in een echt kapsalon, waar ook externe klanten welkom zijn.  

Meer samenwerking, meer goesting

Vandaag werkt iederéén in de basis- en middenscholen van De Prins al in community’s. In de tweede en derde graad van het secundair onderwijs doet de meerderheid van de leerkrachten het intussen ook al. “De nieuwe visie en het werken in teams worden goed aanvaard”, zegt Gert Van Passel. “Iedereen wil immers het beste uit de leerling halen. De opstart van zo’n community, inclusief begeleiding en consolidatie, vergt veel mankracht en dat is natuurlijk niet altijd even evident.” In communtity’s die goed werken, blijken leerplezier én –rendement duidelijk toe te nemen. Ook een monitoring van de leerlingen in de basisscholen door het Centrum voor Ervaringsgericht Onderwijs (Cego) levert positieve leerresultaten op. Sommige leerlingen vertonen nog wat weerstand. Van Passel verklaart: “Velen zijn het gewoon om te zitten, les te volgen en te studeren voor punten. Het nieuwe systeem vraagt meer inzet en ondernemerszin. Het daagt de leerlingen uit om buiten hun comfortzone te treden.”

infra03.jpg

Authenticiteit blijft troef

Op de vraag of er nog plaats is voor leerkrachten met een ‘klassieke’ aanpak antwoordt de algemeen directeur: “Wij vernieuwen niet óm te vernieuwen. Bij De Prins geldt maar één vuistregel: GrOw! Alle leerlingen moeten betrokken zijn en iedereen moet groeien. Als dat op een klassieke manier gebeurt, prima! We hebben bijvoorbeeld een leraar geschiedenis die de leerlingen op een fantastische én effectieve manier weet mee te slepen in zijn verhalen en tekeningen. Toen hij in de community met weekplannen en zelfstandige projecten startte, daalde zijn motivatie. We hebben hierover een open gesprek gehad waaruit bleek dat hij de vroegere betrokkenheid van zijn leerlingen miste. Daarom geeft hij nu gewoon weer les zoals voorheen. Ook authenticiteit is immers van primordiaal belang in het onderwijs! En de leerlingen, die hangen terug letterlijk aan zijn lippen.”

Professionele ondersteuning 

De Prins kon voor dit innovatieve project rekenen op de medewerking van het consultingbureau Prepared Mind en van Flanders Synergy. Deze laatste organisatie initieert in Vlaamse ondernemingen en overheidsbedrijven innovaties die leiden tot meer efficiëntie, flexibiliteit en duurzaamheid. De leerkrachtenteams worden bovendien begeleid door een coach. Dat kan een directielid zijn of iemand van buiten de school die, vanuit een helikoptervisie, de zaken superviseert en stuurt. “We zetten ook volop in op nascholing van onze leerkrachten”, voegt de algemeen directeur er tot slot nog aan toe. “Er zijn inspireersessies, excursies naar Nederland, interne netwerken om van elkaar te leren, opleidingen…  Jaarlijks leiden we een 40–tal talentenbouwers op! Ze stimuleren het talent in de klas en leren jongeren beter omgaan met alle uitdagingen die op hun pad liggen.”

quote icoon

Grondige renovatie leverde ons flexibel aanpasbare ruimtes op om klassiek les kunnen te geven enerzijds, individuele studie mogelijk te maken anderzijds.

Meer weten over de modernisering SO?

Het CLB bracht een informatieve brochure uit met hapklare info voor ouders en leerlingen.
Meer info over de nieuwe structuur van de eerste graad secundair onderwijs vind je hier.
Nog vragen? Stel ze rechtstreeks via moderniseringso@g-o.be.

Ontvang het "Helemaal GO!"-magazine in je mailbox.

Laden...