woensdag 14 januari 2015
neutraliteit.jpg

Neutraliteit, een positieve keuze

Maandag werd in Standaard neutraliteit een gevaarlijke ideologie genoemd. Het GO! dat als onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap de grondwettelijke plicht heeft neutraal onderwijs te organiseren reageert: niet de mensen moeten neutraal zijn, wel het kader!

20 januari 2015 | Raymonda Verdyck, afgevaardigd bestuurder GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap

In hun bijdrage ‘Het lef om de ander echt te ontmoeten’ (DS 19/1) maken Rik Torfs, Didier Pollefeyt en Mathijs Lamberigts komaf met het voorstel van Patrick Loobuyck om de levensbeschouwelijke vakken op onze scholen te vervangen door LEF, een vak over levensbeschouwing, ethiek & burgerschap en filosofie. Neutraliteit wordt daarbij afgedaan als een gevaarlijke ideologie. Met die bedenkelijke uitspraak gooien ze in hun kritiek het kind met het badwater weg.

Neutraliteit gaat immers over veel meer dan de invulling van de levensbeschouwelijke vakken. Het GO!, dat de grondwettelijke plicht heeft neutraal onderwijs te organiseren, toont met zijn pedagogische project aan dat er andere manieren zijn om over neutraliteit te denken en dat die neutraliteit een positieve keuze kan zijn.

Neutraliteit onder de vorm van actief pluralisme impliceert dat er in de dialoog geen voorkeur uitgaat naar één specifieke levensbeschouwing. Het uitgangspunt is niet dat leerkrachten of leerlingen neutraal zijn, maar precies dat iedereen met een andere bril in de werkelijkheid staat. Iedereen kan op gelijke voet in gesprek gaan, op grond van gelijkwaardigheid. Daarvoor zetten we in op kernwaarden als respect, positief kritisch zijn, samenwerking, openheid, verdraagzaamheid, betrokkenheid en creativiteit.

Niet de mensen moeten neutraal zijn, wel het kader waarbinnen in onderwijs wordt gewerkt. Zo vermijden we dat leerlingen eenzijdig leren vanuit een bepaalde levensbeschouwing of godsdienst. Dat plaatst leerlingen, leerkrachten en ouders met een andere overtuiging bij voorbaat in een positie van buitenstaander. Het creëert ongelijkheden in plaats van ze weg te werken.

Neutraal onderwijs ontkent geen verschillen, het schept integendeel een kader om die te erkennen op grond van gelijkwaardigheid. De spelregels van dat gesprek worden uitgetekend door de grenzen aan de discussie: het respecteren van universele mensenrechten en onze democratische rechtstaat. Met die invulling is neutraliteit geen gevaarlijke ideologie, maar een beloftevol perspectief op de toekomst.