Vijfentwintig jaar onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap. Naar aanleiding van die verjaardag ontvouwt afgevaardigd bestuurder Raymonda Verdyck haar visie op het onderwijs in een gloednieuwe publicatie. Waarom is een publiek net noodzakelijk? Hoe definieer je op een faire manier ‘kwaliteitsvol onderwijs’? Is de vrije schoolkeuze vandaag nog wel gegarandeerd? Raymonda doet er haar boekje over open. Een aanrader.
Wat wilt u met dit pamflet bereiken?
“Ik wil hiermee het GO! de erkenning geven die het verdient. In de buitenwereld krijgen het GO! en alle mensen die in ons net zitten nog niet voldoende appreciatie voor wat ze doen. Dat terwijl ik vooral ontzettend mooie dingen zie in ons net. Naar aanleiding van onze verjaardag vond ik het dan ook een must om dat eens helder te maken.”
U werpt een blik op het verleden en op de toekomst van het openbaar onderwijs. Met welk gevoel kijkt u daarnaar?
“Als je kijkt naar onze geschiedenis, dan merk je dat we steeds een voortrekker geweest zijn. Ik denk bijvoorbeeld aan gescheiden mensen voor de klas, homoseksualiteit, gemengd onderwijs… We mogen echter niet alleen naar het verleden kijken. Vandaag staan we op een kantelpunt. Het onderwijs kan een maatschappelijke hefboom zijn. Maar enkel als we onze ogen open houden voor vernieuwing en verandering rondom ons kunnen we die rol ook echt waarmaken.
Als je rekening houdt met de stijgende levensverwachting worden de kinderen die vandaag op de schoolbanken zitten 100 jaar. Wij bieden vandaag onderwijs aan de volwassenen van de 21e én de 22e eeuw, onderwijs waarmee zij 100 jaar moeten méé kunnen in de samenleving. Dat is onze uitdaging voor de toekomst.”
Over een aantal punten lezen we ook verontwaardiging.
“Dat klopt. Waar ik bv. heel erg van wakker lig is dat het onderwijs tekortschiet voor te veel kinderen. 14% van de jongeren verlaat de school zonder diploma en nog zoveel anderen studeren af met een diploma dat niet aansluit bij hun echte talenten. Kwaliteit wordt vandaag door scholen vooral gedefinieerd via de resultaten van hun cognitief sterke leerlingen. Een ‘kwaliteitsschool’ is er dan een die later veel diploma’s hoger onderwijs oplevert. Dat is niet eerlijk tegenover al die leerlingen die sterk zijn op andere vlakken. Nochtans hebben we in de samenleving net die verschillende talenten nodig. Elk kind verdient top-onderwijs, of het nu een beroepsrichting volgt of een cognitief-abstracte. Voor elke richting mag je de kwaliteitslat hoog leggen. Zo toon je dat je elk talent waardeert en het beste uit iedereen haalt.”
U sluit af met de iconische woorden ‘I have a dream’. Wat houdt uw droom in?
“Ik droom van een onderwijslandschap waarin er slechts één - publiek - onderwijsnet is. Een landschap dat onderwijs niet meer als een markt benadert waar scholen of netten ernaar streven om via concurrentie een groter marktaandeel te verwerven. Dat er zo ‘betere’ en ‘slechtere’ scholen zouden bestaan is voor mij een onaanvaardbare gedachte. Als onderwijs vanuit één net wordt aangeboden hoeven ouders niet meer te kiezen. Ze weten dat elke school een kwaliteitsvolle school is. Segregatie bestaat in zo’n systeem niet meer.
Kinderen gaan gewoon naar de basisschool in hun buurt, een school die een uitstekende school is. In het secundair onderwijs kiezen leerlingen voor de opleiding die het dichtst bij hun talenten aanleunt. Dat doen ze niet op 12 jaar maar op 15 jaar, als ze al een beter idee hebben van wat hun talenten en ambities zijn.
