dinsdag 25 september 2018
Vergaderzaal.jpg

Ondersteuning en dienstverlening aan het onderwijsveld

De dagelijkse, reguliere werking van de centrale diensten concentreert zich rond drie domeinen: belangenverdediging, beleidsvoorbereiding en dienstverlening. Deze drie terreinen zijn niet strikt afgebakend en versterken elkaar.

Medewerkers van de centrale diensten vertegenwoordigen en verdedigen de belangen van het GO! in tal van advies-, overleg- en onderhandelingsfora, zoals de Vlaamse Onderwijsraad. Dit vraagt een degelijke voorbereiding en een grondig opvolgen van de regelgeving, beleidsbeslissingen en trends in de onderwijswereld. Ontwerpbesluiten en -decreten worden kritisch bekeken en van commentaar en opmerkingen voorzien. De centrale diensten houden constant de vinger aan de pols in het veld en verzamelen relevante info.

Deze expertise wordt ook ingezet voor de ondersteuning en dienstverlening aan de scholen en scholengroepen. De expertise die daaruit voortvloeit wordt aangewend om input te geven voor de algemene visie en beleidsstandpunten van het GO!.

Administratieve ondersteuning en dienstverlening aan scholen(groepen)
De afdeling Onderwijsorganisatie en -personeel (OOP) ondersteunt voortdurend scholen en scholengroepen door antwoord te geven op tal van vragen rond personeelskwesties en/of aspecten van de onderwijsorganisatie. Wegens herstructurering van de afdeling werd het document ‘Ondersteuningsaanbod voor scholengroepen’ in het voorbije jaar grondig herzien. Parallel daarmee werd een document ‘Ondersteuningsaanbod voor startende algemeen directeurs’ opgesteld.

Er wordt gestreefd naar minder individuele en meer structurele ondersteuning, zoals bijvoorbeeld aangereikte instrumenten (modellen, procedures, aanbevelingen, draaiboeken en elektronische programma’s) die collega’s in de scholen en/of scholengroepen zelf kunnen raadplegen en/of gebruiken via de GO! website. Ondersteuning op maat wordt gegeven bij herstructureringen, herprofileringen en programmaties van structuuronderdelen. Vooral en met name programmatiedossiers worden jaarlijks gestructureerd begeleid, onder meer met draaiboeken, sjablonen, concrete verdediging van de dossiers en de noodzakelijke communicatie hierover. Ook worden geregeld analyses van arbeidsmarktgegevens gemaakt met het oog op programmaties, herziening van het aanbod in een school of scholengroep. Deze gegevens worden up-to-date gehouden in een databank.

ondersteuning_01cor.jpg

Financiële en technologische ondersteuning

De afdeling Organisatieondersteuning ondersteunt de scholengroepen op het vlak van financiën en ICT. De financiële diensten van de scholengroepen worden bijgestaan in het gebruik van het algemene GO! boekhoudsysteem, de toepassing van de wetgeving ter zake, boekingsschema’s en algemene en specifieke boekhoudprincipes, en bij het opstellen van de (meerjaren)begroting en rapporteringen (semester- en jaarrekeningen). De boekhouding van de scholen(groepen) wordt nagekeken door de GO! verificatiedienst, ter voorbereiding van het jaarlijkse nazicht door het College van Accountants. De verificateurs adviseren de financieel verantwoordelijken van de scholen(groepen) ook in verband met het financiële en materiële beheer en houden regelmatig themacontroles rond diverse financiële aspecten. 

Enkele beleidsontwikkelingen hebben de bijzondere aandacht en ondersteuning van de centrale diensten gevergd; ze worden hieronder verder belicht (zie ook hoofdstuk ‘Speerpunten en strategische projecten’).

Duaal Leren

Het dossier ‘Duaal Leren’ wordt multidisciplinair opgevolgd door verschillende afdelingen. De afdeling OOP heeft daarin een coördinerende rol. De in het afgelopen werkjaar opgerichte stuurgroep ‘Duaal Leren’ organiseerde drie regionale infosessies voor de scholengroepen. Er werd heel wat overleg gepleegd (intern en extern) over de lijst met nieuwe standaardtrajecten, het ontwerp van decreet in verband met duaal leren en de uitbreiding van de proeftuin ‘Schoolbank op de werkplek.’

Samenwerking publiek onderwijs

In de evolutie naar meer samenwerking in het publiek onderwijs kan de gezamenlijke leerplanontwikkeling als een succes beschouwd worden. In 2016-2017 heeft het GO! bij wijze van proefproject samen met OVSG en POV zes nieuwe leerplannen voor het secundair onderwijs ingediend als ‘leerplannen openbaar onderwijs’. Door de krachten te bundelen dragen we bij aan een toenemende vermindering van de planlast op het vlak van leerplanontwikkeling. Vanaf het schooljaar 2017-2018 worden alle leerplannen gezamenlijk ingediend voor het openbaar onderwijs. In het voorbije schooljaar werd daartoe in een werkgroep Officieel onderwijs voorbereidend werk verricht.

Om de samenwerking tussen de verstrekkers van officieel onderwijs te versterken hebben het GO!, OVSG en POV afspraken gemaakt over aanbod en planificatie op lokaal en regionaal niveau. Eind 2016 was voor het eerst een technische ‘planificatiecommissie’ voor het voltijds gewoon secundair onderwijs samengeroepen, voorafgaand aan de bespreking van de programmatiedossiers in de Vlaamse Onderwijsraad (technische werkgroep Programmaties). Een tweede bijeenkomst vond plaats in december 2017, voorgezeten door de afdeling OOP. De werkgroep ‘Aanbod en Planificatie’ (getrokken door de afdeling OOP) gaf verder vorm aan de planificatiecommissie ‘Programmatie secundair onderwijs’ en startte ook een planificatiecommissie ‘Programmatie Volwassenenonderwijs’ op. Hiervoor werd een online platform ontwikkeld.

studiebegeleiding shutterstock_644329960low.jpg

Pedagogische begeleiding

Conform het Kwaliteitsdecreet rapporteert de Pedagogische begeleidingsdienst jaarlijks in november met zijn jaarverslag aan de overheid over het voorbije schooljaar.

Met een 80-tal medewerkers betrokken op zijn kernprocessen van pedagogische ondersteuning realiseerde de dienst in het voorbije schooljaar 1.370 trajecten en 908 professionaliseringsinitiatieven. Op die manier bereikten we zo’n 20.000 deelnemers. Verder werd pedagogische ondersteuning geboden via de organisatie van lerende netwerken, het opleveren van leerplannen, publicaties en didactische cahiers en door zijn inzet in een veelheid aan strategische zowel als internationale projecten.

Het inhoudelijke accent in 2016-2017 lag voor de hand; de dienst nam een trekkersrol op in het implementeren van het vernieuwde PPGO!.

Professionaliseringsinitiatieven

Het PPGO! heeft een prominente plaats in het professionaliseringscontinuüm van directeurs en middenkader. Veel scholengroepen verwerken het PPGO! in hun talentenwerf, de eigenlijke opleiding start met een keynote speech van de afgevaardigd bestuurder en de adviseur-coördinator, die vervolgens in de oefening voor directeurs een doorvertaling kent naar wat het PPGO! binnen hun ambt betekent.

Specifieke PPGO! nascholingen rond waarden, democratie, burgerschap, zorg en diversiteit zetten sterk in op het professionaliseren van elke GO! professional rond het PPGO!. Vooraf maar ook tijdens de vorming wordt nauwgezet opgevolgd of de vorming door internen en externen conform de waarden van het PPGO! verloopt.

Het PPGO! was al beperkt verankerd in de aanvangsbegeleiding van startende leerkrachten. In 2016-2017 werd een modulair traject aanvangsbegeleiding voorbereid dat nog sterker inzet op het PPGO!, zowel in de module op scholengroepniveau als in het centrale aanbod van de begeleidingsdienst.

Brede ondersteuning

De inhoudelijke selectie van het begeleidingsaanbod in het driejaarlijkse begeleidingsplan 2015-2018 werd gevoed door de keuzes in het strategisch plan en de pijlers van het PPGO!: onthaal en ondersteuning van anderstalige nieuwkomers, kansarmoede, leerbegeleiding e.d.

Alle trajecten rond schoolontwikkeling, gericht op het versterken van het beleidvoerend vermogen, gaan uit van het PPGO!.

Gaandeweg wordt de focus steeds meer op actief burgerschap gericht. De dienst ontwikkelt een gericht aanbod rond het voeren van een beleid en strategie om coherent en school-breed met diverse burgerschapsprojecten om te gaan en die te koppelen aan schoolbeleid, pedagogie en didactiek. Dit alles wordt aangestuurd door de werkgroep Burgerschap binnen de begeleidingsdienst, die over alle onderwijsniveaus heen nauw samenwerkt met andere afdelingen en ook externe expertise betrekt.

toolkit.PNG

Visie- en curriculumontwikkeling

In het leerplan WO - mens en maatschappij voor het basisonderwijs werden de leerplandoelen gelinkt aan ‘actief burgerschap’ (cf. het vernieuwde PPGO!). Het verband met de burgerschapsbooster werd via een online didactisch cahier met ondersteuningstips en materialen transparant gemaakt voor leraren en scholen.

De leerlijn ‘actief burgerschap’ is onderdeel van een toolkit die het mogelijk maakt om over de vakken heen een school-brede burgerschapswerking- en -cultuur uit te bouwen en om in een vak actief burgerschap van een of twee uur leerlingen van alle achtergronden te oefenen in burgerschapscompetenties.

Interne professionalisering

Het PPGO! kreeg aandacht, zowel in het algemene aanvangstraject van de centrale diensten (sessie verzorgd door de begeleidingsdienst) als in het eigen aanbod van de dienst voor startende medewerkers. De eigen collega’s kregen professionele navorming via de aanvangsbegeleiding, het mentoraat en coaching en in de opleiding akte pedagogisch adviseur.

Ondersteuning van de centra voor leerlingenbegeleiding

Het CLB-decreet voorziet in de oprichting van netgebonden permanente ondersteuningscellen. Via het kwaliteitsdecreet hebben zij de opdracht om de professionalisering van de CLB-personeelsleden te versterken. Zij maken hierover afspraken met de Pedagogische begeleidingsdienst van het eigen centrumnet. Nog conform het kwaliteitsdecreet rapporteert de Permanente Ondersteuningscel voor de CLB’s (POC) van het GO! jaarlijks aan de Vlaamse regering over de activiteiten van het vorige schooljaar.

Om de opdrachten uit te voeren in het schooljaar 2016-2017, beschikte de POC over 14,5 fulltime equivalenten voor personeelsbezetting. Tijdens dat schooljaar namen 633 ‘unieke personeelsleden’ deel aan de activiteiten van de cel; 532 daarvan waren medewerkers van de CLB’s van het GO!. Sommige personen namen deel aan verschillende activiteiten. Zo komen we aan een totaal van 2.143 deelnames van medewerkers uit verschillende personeelscategorieën (bv. CLB, school); 1.977 daarvan waren deelnames van CLB-medewerkers van het GO!.

Decreet leerlingenbegeleiding

Tijdens het schooljaar 2016-2017 werd het Decreet betreffende de leerlingenbegeleiding, dat zich in de ontwerpfase bevond, van nabij opgevolgd. De POC nam deel aan de onderhandelingen. Er werden onderhandelingsnota’s en een groeidossier opgesteld, er werden simulaties gemaakt. De participatie van en wisselwerking met de andere GO! geledingen werd bewaakt. Het dossier werd o.a. besproken met de CLB-directeurs, verschillende permanente technische commissies, de Raad van het GO! en andere belanghebbenden.

De POC ondersteunde onze 24 centra voor leerlingenbegeleiding bij het verder uitbouwen van de leerlingenbegeleiding, in partnerschap met de scholen en de Pedagogische begeleidingsdienst. Het nieuwe teamconcept werd verder uitgewerkt, met aandacht voor de rollen en competenties van de CLB-medewerkers. Er werden nieuwe kernprocessen uitgeschreven.

Er werd geanticipeerd en proactief ingezet op schaalvergroting en fusies van CLB’s en verregaande samenwerking tussen CLB’s onderling.

gesprek_01.jpg

Professionalisering CLB-medewerkers

De accenten in de professionalisering veranderen mee met de maatschappelijke noden en ontwikkelingen. Het ondersteuningsmodel werd uitgerold, er werd een ‘Vademecum M-decreet’ uitgewerkt, er bleef aandacht gaan naar de deradicalisering van jongeren (bv. verontrusting en radicalisering), er werd meegewerkt aan een leidraad ‘Duaal Leren GO!’, er werd nieuw onderzoeksmateriaal geïmplementeerd (bv. SPIN-test voor gehoor), en zo meer.

De Vlaamse regering kende zeven psychologen met ervaring in traumaproblematiek toe aan de CLB’s van alle onderwijsverstrekkers om leerlingen met een oorlogstrauma te begeleiden. De POC ondersteunde de traumapsychologen en andere experten bij het opstellen van de beginsituatie en werkte hiervoor nauw samen met Solentra.

Multidisciplinaire samenwerking met de Pedagogische begeleidingsdienst

De competentieontwikkeling van CLB-medewerkers werd daarnaast ook versterkt door daarbij aansluitend de CLB’s te begeleiden bij hun organisatieontwikkeling. De POC bood professionalisering en ondersteuning op verscheidene vlakken: multidisciplinaire teamwerking, handelingsgerichte diagnostiek én de relatie tussen de periodieke consulten en de vraaggestuurde werking.

In samenwerking met de andere onderwijsverstrekkers, en in nauwe samenwerking met de Pedagogische begeleidingsdienst, ondersteunde de POC de centra voor leerlingenbegeleiding bij het delen van informatie in een lokale integrale veiligheidscel. De POC’s van alle onderwijsverstrekkers ondersteunden de onderwijssector ook in het uitrollen van het ‘Vlaams Actieplan ter preventie van gewelddadige radicalisering en polarisering’. In het kader van deze vernieuwingen werden de nodige acties ondernomen.

Lees het volgende artikel

Ontvang het "Helemaal GO!"-magazine in je mailbox.

Laden...