De opleiding Nederlands Tweede Taal voor anderstaligen stond voor een moeilijke taak tijdens de coronacrisis: afstandsonderwijs op poten zetten voor mensen die niet vertrouwd zijn met het Nederlands en een beperkte digitale kennis hebben. Het Brusselse GO! Centrum voor Volwassenenonderwijs slaagde erin met laagdrempelige apps op de smartphone, videochatten en … een digitaal bezoek van de huisarts.
Met 7000 cursisten uit 140 landen komt bijna de hele wereld over de vloer bij GO! CVO Brussel. Dat vraagt om een bijzondere aanpak. “Die superdiversiteit heeft ons geleerd om ook een grote variatie in onze methodes en leerinhouden te stoppen”, vertelt leerkracht en coördinator van het NT2-team Dominique Degryse. “Zo geven we les NT2 - Nederlands Tweede Taal - aan hoogopgeleide diplomaten van de Duitse ambassade en aan kortgeschoolde nieuwkomers in het lokale buurthuis. Die bereik je niet op dezelfde manier, dus moet je creatief aan de slag met alternatieve methodes. Bij ons geen standaardlessen, maar onderwijs op maat van de doelgroep. Die flexibiliteit is de tweede natuur van ons hele team geworden en is ons goed van pas gekomen tijdens de coronacrisis, toen het plots helemaal anders moest.”
De zorg voor moeilijke doelgroepen staat centraal in de visie van het centrum. “Naast de normale leerplandoelen besteden wij ruim aandacht aan het versterken van de algemene geletterdheid”, legt Dominique uit. “Vaak hebben traaglerende cursisten moeite met het lezen van uurroosters, zijn ze niet vertrouwd met ons openbaar vervoer of missen ze andere basisvaardigheden die wij als vanzelfsprekend beschouwen. Die zorg hebben we doorgetrokken tijdens de lockdown. Bij veel cursisten was er angst en onzekerheid rond corona, omdat ze lang niet allemaal vlot toegang hebben tot objectieve informatie. Daarom gingen we live op Facebook met een Nederlandstalige huisarts, die uitleg gaf over corona en vertelde waarom een lockdown nodig is. Dat was een voltreffer. Daarnaast zijn we meteen volledig overgeschakeld op afstandsleren.”
— Dominique Degryse, leerkracht en coördinator NT2, GO! CVO Brussel
“Cursisten uit kansengroepen hebben vaak geen laptop of missen digitale vaardigheden. Voor hen hebben we een smartphonevriendelijke methode ontwikkeld met Google Sites en eenvoudige apps die het leren aangenaam en overzichtelijk houden”, vertelt Dominique over de snelle omschakeling tijdens de coronacrisis. “De rode draad doorheen het digitale leren zijn videochatsessies met onze leerkrachten. Die bestaan deels uit lesgeven voor de hele klas, gevolgd door spreekoefeningen in kleinere groepjes. De cursisten vertellen daarin bijvoorbeeld aan elkaar hoe hun huis eruitziet. De leerkracht springt ondertussen van groepje naar groepje en helpt waar nodig. Omdat sommige deelnemers afhankelijk zijn van vooraf betaalde databundels, zorgen we voor gratis wificodes. Het is niet de bedoeling dat we een les van vier uur vervangen door een even lange videochat. Dat is te intensief en vaak gebruiken ook andere gezinsleden dezelfde smartphone. We zijn dus flexibel en bieden cursisten de mogelijkheid om de leerstof in hun eigen tijd te doorlopen.”
Laagdrempeligheid is het handelsmerk van GO! CVO Brussel. Die aanpak is tijdens deze crisisperiode eens te meer nodig. “Het digitale pakket is niet voldoende om alle doelgroepen bij de les te houden”, stelt Dominique. “Voor sommige klassen behelpen de leerkrachten zich met dagelijkse gesprekken via WhatsApp en het kopiëren en rondbrengen van oefenbundels. We vinden het belangrijk om iedereen aan boord te houden. Zolang we de cursisten op een of andere manier blijven bereiken, kan hun leerproces voortgaan. Zelfs al zijn de stapjes klein en zullen sommigen niet slagen voor hun module. Het alternatief is stilstand of - in het geval van taalleren - achteruitgang. Als we één ding geleerd hebben van de coronacrisis, is het dat we moeten blijven inzetten op de ontwikkeling van digitale geletterdheid. Daarom keren we niet zomaar terug naar hoe het voordien was. We willen het beste van beide werelden combineren: contactlessen in groep en een aanvullend digitaal aanbod. Daarmee reiken we traaglerende cursisten ook handvatten aan om overeind te blijven in de westerse maatschappij.“