Een zorgzame school
Een zorgzame school met een thuisgevoel, dat is GO! Basisschool GoBiLijn. Directrice Tilly Cops en haar team geven voorrang aan kwalitatief onderwijs voor alle kinderen. Voor elk van de 237 leerlingen creëren 25 leerkrachten een krachtige leeromgeving, waarin het kind en zijn specifieke noden centraal staan. De school zet, ongeacht labels, sterk in op elk kind. Inclusief onderwijs is voor de school dan ook geen opgave, maar een evident onderdeel van de werkwijze.
Tilly Cops en haar team lichten toe.
Wat betekent inclusief onderwijs voor jullie school?
"We spreken liever van een zorgzame dan van een inclusieve school. Binnen onze leeromgeving creëren we een optimaal klimaat voor elke leerling én elke leerkracht. Goed onderwijs voor alle leerlingen, maar ook aandacht voor onze leerkrachten. Bij elke inclusie beroepen we ons niet op de draagkracht, maar brengen we de onderwijsbehoeften van de leerling in kaart. Dan wegen we af op welke manier we een meerwaarde kunnen zijn voor het kind."
Een zorgzame school krijgt wel eens te maken met vooroordelen. Wat is jullie visie daarop?
"We profileren ons als een zorgzame school, maar dat betekent niet dat we de lat lager leggen. Voor elk kind willen we de eindtermen bereiken. We stimuleren de sterke leerlingen en ondersteunen de zwakkere kinderen. Het doorzettingsvermogen van onze leerkrachten maakt daarin het verschil. We bekijken de volledige context van kind en gaan op zoek naar wat wij voor het kind kunnen betekenen. Omdat we vinden dat elk kind een individuele aanpak nodig heeft.
Wat is het geheim van jullie zorgbeleid?
"Vooral de inzet en het enthousiasme van een sterk team. Elk van onze leraren is doordrongen van onze zorgzame visie. Er heerst in onze school ook een open cultuur, wat maakt dat we graag van mekaar leren. We investeren bovendien in opleiding en profes-
sionalisering van ons personeel.
Daarnaast hanteren we een consequente overlegstructuur. Wekelijks bespreekt het zorgteam met elke leraar de noden van de leerlingen én die van de leraar zelf. Ook met het CLB overleggen we wekelijks. Die structurele overlegmomenten vragen een investering, maar zijn noodzakelijk om goed onderwijs te bieden.
Ons zorgbeleid stellen we continu in vraag. Daar blijven we aan sleutelen en dat beschouwen we als één van onze sterktes."
Hoe zijn jullie aan de slag gegaan?
"Tijdens onze overlegmomenten gingen we op zoek naar de beste methodieken. Ideeën werden geïmplementeerd, bijgestuurd, ver-
anderd en soms afgevoerd. Totdat we de juiste aanpak gevonden hadden. Daarnaast focussen we in ons zorgbeleid op handelings-
gericht werken en bieden we de leerkrachten maximale ondersteuning. Het is immers belangrijk dat een leerkracht ervaart dat een bepaalde methodiek werkt."
Kan u een concreet voorbeeld geven van een succesvolle methodiek?
"Dankzij het ADI-model kunnen we over de hele lijn differentiëren. De sterke leerlingen krijgen extra uitdaging. De gemiddelde tot zwakkere kinderen ondersteunen we op hun niveau. Met het ADI-model kunnen we de aanpak afstemmen op de onderwijsbehoefte van het kind. In de klas starten we met een introductie- en instructiefase omtrent een bepaald onderwerp.
Aan de hand van toetsing, observaties of feedback van de kinderen zelf, delen we de klas in groepen in. De zwakkere leerlingen krijgen verlengde instructie of begeleiden we met aangepaste hulpmiddelen. De sterke leerlingen werken zelfstandig verder en krijgen feedback. We gebruiken daarnaast ook coöperatieve werkvormen om hen van mekaar te laten leren."
Hoe betrekken jullie ouders in het proces?
"Van meet af aan staan zij centraal in de begeleiding van hun kind. We spelen ook altijd kort op de bal. Daarin verbloemen we de situatie niet, maar hebben we ook aandacht voor de positieve punten. Als we maatregelen nemen om een kind te ondersteunen, bespreken we dat met het kind én met de ouders."
Wat willen jullie andere scholen meegeven?
"Dat inclusief onderwijs een meerwaarde is. Een school is een reflectie van de maatschappij, waarin kinderen leren omgaan met diversiteit. In die context kijken we ook verder dan de courante reken –en taalkwaliteiten. We gaan bewust op zoek naar talenten bij elk kind. Iedereen moet zich goed voelen in onze school."
"We adviseren om vooral te werken aan een concreet plan. Waar sta je als zorgzame school en waar wil je naartoe? Stuur dat plan regelmatig bij, evalueer en wees niet bang om van koers te veranderen. Investeer ook in een multidisciplinair (zorg)team. Kijk daarnaast ook eens over je schoolmuren. Samenwerken met externen en andere scholen kan andere inzichten geven en inspiratie bieden."